Το Ελληνορθόδοξο Πατριαρχείο Ιεροσολύμων αποτελεί «πρεσβυγενές» πατριαρχείο του Ορθόδοξου Χριστιανισμού. Ιστορικά, ανάγει την ύπαρξή του στην αρχαιότερη χριστιανική Εκκλησία της Ιερουσαλήμ, η οποία ιδρύθηκε εκεί αμέσως μετά τη σταύρωση και την ανάσταση του Ιησού Χριστού το έτος 33 μ.Χ., και για τον λόγο αυτό αυτοαποκαλείται και «Μήτηρ πασῶν τῶν Ἐκκλησιῶν»[1].
Τις πρώτες βάσεις της εκκλησίας της Ιερουσαλήμ έθεσαν οι Απόστολοι με συνέπεια να δεχθεί και τους πρώτους διωγμούς Εβραίων. Πρώτοι μάρτυρες εκείνης της εκκλησίας ήταν ο πρωτομάρτυρας Στέφανος που λιθοβολήθηκε από τους συμπατριώτες του και ο Απόστολος Ιάκωβος ο οποίος έπεσε θύμα των διωγμών των Ιουδαίων κατά των Χριστιανών. Στη «νεόπηκτη» αυτή Εκκλησία από την πρώτη Σύνοδο, γνωστότερη ως Σύνοδος των Αποστόλων διαχωρίστηκε ο Ιουδαϊσμός από τον Χριστιανισμό και ασφαλώς οι σχέσεις του Μωσαϊκού Νόμου από το Ευαγγέλιο.
Το Πατριαρχείο Ιεροσολύμων διαιρεί την πολυκύμαντη ιστορία του σε τρεις μεγάλες περιόδους:
Α΄ Περίοδος: Από της ίδρυσης μέχρι τη κατάκτηση της Ιερουσαλήμ από τους Άραβες (33 – 638)
Β΄ Περίοδος: Από της Αραβικής μέχρι της Τουρκικής κατάκτησης (638 – 1517) και
Γ΄ Περίοδος: Από της Τουρκικής κατάκτησης μέχρι σήμερα. (1517 – σήμερα).
Πηγή Βικιπαιδεία.